Onderstaande printversie van het indicatorenboek werd door uw browser gegenereerd, en zal niet steeds optimaal ogen. Via de ingebouwde printfunctie op de website van het Indicatorenboek (ronde knop rechts bovenaan) kan u een printvriendelijke PDF genereren met mooi ogende lay-out.

4.2.4Samenwerking

Samenwerking in grotere teamverbanden is in de loop van de laatste decennia de norm geworden voor veel onderzoek. Hoewel de sociale en humane wetenschappen soms als een uitzondering op deze algemene trend beschouwd worden, tonen de VABB-SHW-data aan dat het beeld genuanceerder en complexer is. We benaderen samenwerking hier aan de hand van coauteurschap. Deze benadering is niet perfect – samenwerking kan zich ook op andere manieren manifesteren –, maar is adequaat genoeg om de algemene trends en verhoudingen te reflecteren.

In de eerste plaats verschillen SHW-disciplines onderling op het vlak van samenwerking. In de Rechtswetenschappen en verschillende humane disciplines, zoals Godgeleerdheid, Letterkunde en Geschiedenis, is het gebruikelijk dat een publicatie door één auteur wordt geschreven. Aan de andere kant van het spectrum is coauteurschap de norm in de meeste sociale wetenschappen, zelfs in die mate dat publicaties met één auteur uitzonderingen zijn in Psychologie (6%) en Sociale gezondheidswetenschappen (3%).

Figuur 7. Aandeel publicaties geschreven in samenwerking, per discipline (VABB-WoS en VABB-GP)

Publicaties met 1 auteurPublicaties met 2 of meer auteursGodgeleerdheidLetterkundeRechtswetenschappenGeschiedenisWijsbegeerteTaalkundeKunstgeschiedenisArcheologieCriminologiePolitieke wetenschappenCommunicatiewetenschappenSociologiePedagogieEconomiePsychologieSociale gezondheidswetenschappenDisciplines0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%Aandeel publicaties geschreven in samenwerkingGodgeleerdheidLetterkundeRechtswetenschappenGeschiedenisWijsbegeerteTaalkundeKunstgeschiedenisArcheologieCriminologiePolitieke wetenschappenCommunicatiewetenschappenSociologiePedagogieEconomiePsychologieSociale gezondheidswetenschappen0102030405060708090100 Publicaties met 1 auteurPublicaties met 2 of meer auteursGodgeleerdheidLetterkundeRechtswetenschappenGeschiedenisWijsbegeerteTaalkundeKunstgeschiedenisArcheologieCriminologiePolitieke wetenschappenCommunicatiewetenschappenSociologiePedagogieEconomiePsychologieSociale gezondheidswetenschappenDisciplines0%20%40%60%80%100%Aandeel publicaties geschreven in samenwerkingGodgeleerdheidLetterkundeRechtswetenschappenGeschiedenisWijsbegeerteTaalkundeKunstgeschiedenisArcheologieCriminologiePolitieke wetenschappenCommunicatiewetenschappenSociologiePedagogieEconomiePsychologieSociale gezondheidswetenschappen020406080100 Publicaties met 1 auteurPublicaties met 2 of meer auteursGodgeleerdheidLetterkundeRechtswetenschappenGeschiedenisWijsbegeerteTaalkundeKunstgeschiedenisArcheologieCriminologiePolitieke wetenschappenCommunicatiewetenschappenSociologiePedagogieEconomiePsychologieSociale gezondheidswetenschappenDisciplines0%20%40%60%80%100%Aandeel publicaties geschreven in samenwerkingGodgeleerdheidLetterkundeRechtswetenschappenGeschiedenisWijsbegeerteTaalkundeKunstgeschiedenisArcheologieCriminologiePolitieke wetenschappenCommunicatiewetenschappenSociologiePedagogieEconomiePsychologieSociale gezondheidswetenschappen020406080100

De mate van samenwerking kent ook een duidelijk stijgende trend. In 2000 was minder dan de helft van de VABB-SHW-publicaties geschreven in samenwerking (47%). In 2021 heeft bijna drie vierde (74%) van de publicaties meer dan één auteur. Bovendien neemt de grootte van het auteursteam ook toe. Het mediane aantal auteurs is gestegen van 1 naar 3. Het gemiddelde aantal auteurs is nog sterker toegenomen van 2,3 in 2000–2002 tot 6,9 in 2019–2021, al moeten we hierbij opmerken dat een klein aantal publicaties met zeer veel auteurs ervoor zorgen dat het gemiddelde in de laatste jaren minder representatief is. Zo bevat VABB-SHW 171 publicaties met meer dan 100 auteurs (waarvan 60 publicaties met meer dan 1000 auteurs): deze kleine groep publicaties drijft het gemiddelde op, maar is weinig representatief voor het meeste onderzoek in de sociale en humane wetenschappen.

Conclusie

Het VABB-SHW is niet enkel een instrument om middelen te verdelen, maar ook een monitoringinstrument waarmee patronen en evoluties in de sociale en humane wetenschappen in kaart kunnen worden gebracht. We vinden een wat versnipperd landschap, met soms grote verschillen tussen disciplines, op het vlak van taalgebruik, publicatietypes en samenwerking. Tegelijkertijd zijn alle gebieden van de sociale en humane wetenschappen in meer of mindere mate onderhevig aan gelijkaardige tendensen. Het gebruik van Engels neemt overal toe, net als het aandeel tijdschriftartikelen en het aantal auteurs per publicatie.