3.3.3Buitenlandse onderzoekers

Dit overzicht geeft aan hoe de verdeling van EU en niet-EU onderzoekers evolueerde tijdens de periode 2010-2022 in de verschillende fases van een academische carrière. Hoewel het aandeel niet-Belgen globaal gezien in alle academische functies is toegenomen in de voorbije tien jaar, situeert de internationalisering van het onderzoekslandschap in Vlaanderen zich voornamelijk op het niveau van jonge onderzoekers met extern gefinancierde, tijdelijke contracten.

Het aandeel buitenlandse onderzoekers aan de Vlaamse universiteiten lijkt zich te stabiliseren de laatste jaren. Dit aandeel blijft in 2022 het hoogst op WP-doctoraal (40%) en WP-postdoctoraal niveau (49%) en het laagst onder de assistenten (15%) en het professorenkorps (14%). 

Zoals reeds vermeld, zijn met ingang van het academiejaar 2013-2014 de academische hogeschoolopleidingen volledig geïntegreerd in de universiteiten. Bijgevolg zijn ook de betrokken personeelsleden van het onderwijzend personeel overgekomen naar de universiteiten. Het aandeel buitenlanders in het Onderwijzend Personeel dat naar de universiteiten overgegaan is na de integratie van de academische hogeschoolopleidingen in de universiteiten, is met bijna 2,20% zeer beperkt. Deze buitenlanders zijn bijna steeds uit de EU afkomstig (1,97%).

Figuur 2a. Evolutie in het aandeel buitenlandse onderzoekers uit EU- en niet-EU-landen aan Vlaamse universiteiten, naar statuut, in 2010-2022

ZAP (zelfstandig academisch personeel)*

BelgAnder EUNiet EU0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%Aandeel onderzoekers201020112012201320142015201620172018201920202021202201020304050607080901002010201120122013201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers20102011201220132014201520162017201820192020202120220204060801002010201120122013201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers20102011201220132014201520162017201820192020202120220204060801002010201120122013201420152016201720182019202020212022

Bron: VLIR personeelsstatistieken 2010-2022

* Het ZAP is enkel het ZAP in strikte zin. Het ander ZAP wordt niet meegenomen (o.a. gastprofessor, gepensioneerd ZAP-lid die als bezoldigd emeritus verder werkt ten laste van de werkingsuitkeringen, hoofdbibliothecaris).

 

Figuur 2b. Evolutie in het aandeel buitenlandse onderzoekers uit EU- en niet-EU-landen aan Vlaamse universiteiten, naar statuut, in 2010-2022

AAP (assisterend academisch personeel)*

BelgAnder EUNiet EU0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%Aandeel onderzoekers201020112012201320142015201620172018201920202021202201020304050607080901002010201120122013201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers20102011201220132014201520162017201820192020202120220204060801002010201120122013201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers20102011201220132014201520162017201820192020202120220204060801002010201120122013201420152016201720182019202020212022

Bron: VLIR personeelsstatistieken 2010-2022

* Het AAP zijn de assistenten, doctor-assistenten, praktijkassistenten en de tijdelijk pedagogisch en wetenschappelijk medewerkers.

Figuur 2c. Evolutie in het aandeel buitenlandse onderzoekers uit EU- en niet-EU-landen aan Vlaamse universiteiten, naar statuut, in 2010-2022

WP Doctoraal (wetenschappelijk personeel en bursalen, contractueel predoctoraal)

BelgAnder EUNiet EU0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%Aandeel onderzoekers201020112012201320142015201620172018201920202021202201020304050607080901002010201120122013201420152016201720182019202020212022Niet EU: 15,23% BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers20102011201220132014201520162017201820192020202120220204060801002010201120122013201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers20102011201220132014201520162017201820192020202120220204060801002010201120122013201420152016201720182019202020212022

Bron: VLIR personeelsstatistieken 2010-2022

Figuur 2d. Evolutie in het aandeel buitenlandse onderzoekers uit EU- en niet-EU-landen aan Vlaamse universiteiten, naar statuut, in 2010-2022

WP Postdoctoraal (wetenschappelijk personeel en bursalen, contractueel postdoctoraal)

BelgAnder EUNiet EU0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%Aandeel onderzoekers201020112012201320142015201620172018201920202021202201020304050607080901002010201120122013201420152016201720182019202020212022Niet EU: 14,31% BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers20102011201220132014201520162017201820192020202120220204060801002010201120122013201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers20102011201220132014201520162017201820192020202120220204060801002010201120122013201420152016201720182019202020212022

Bron: VLIR personeelsstatistieken 2010-2022

Figuur 2e. Evolutie in het aandeel buitenlandse onderzoekers uit EU- en niet-EU-landen aan Vlaamse universiteiten, naar statuut, in 2014-2022

Integratiekader OP1 (Onderwijzend Personeel)*

BelgAnder EUNiet EU0102030405060708090100Aandeel onderzoekers2014201520162017201820192020202120220102030405060708090100201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU020406080100Aandeel onderzoekers201420152016201720182019202020212022020406080100201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU020406080100Aandeel onderzoekers201420152016201720182019202020212022020406080100201420152016201720182019202020212022

Bron: VLIR personeelsstatistieken 2014-2022

* OP 1 (Onderwijzend Personeel groep 1): de lector en de hoofdlector.

Figuur 2f. Evolutie in het aandeel buitenlandse onderzoekers uit EU- en niet-EU-landen aan Vlaamse universiteiten, naar statuut, in 2014-2022

Integratiekader OP2 (Onderwijzend Personeel)*

BelgAnder EUNiet EU0102030405060708090100Aandeel onderzoekers2014201520162017201820192020202120220102030405060708090100201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU020406080100Aandeel onderzoekers201420152016201720182019202020212022020406080100201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU020406080100Aandeel onderzoekers201420152016201720182019202020212022020406080100201420152016201720182019202020212022

Bron: VLIR personeelsstatistieken 2014-2022

* OP 2 (Onderwijzend Personeel groep 2): de assistent, de doctor-assistent en de werkleider.

Figuur 2g. Evolutie in het aandeel buitenlandse onderzoekers uit EU- en niet-EU-landen aan Vlaamse universiteiten, naar statuut, in 2014-2022

Integratiekader OP3 (Onderwijzend Personeel)*

BelgAnder EUNiet EU0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%Aandeel onderzoekers2014201520162017201820192020202120220102030405060708090100201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers201420152016201720182019202020212022020406080100201420152016201720182019202020212022 BelgAnder EUNiet EU0%20%40%60%80%100%Aandeel onderzoekers201420152016201720182019202020212022020406080100201420152016201720182019202020212022

Bron: VLIR personeelsstatistieken 2014-2022

* OP 3 (Onderwijzend Personeel groep 3): de docent, de hoofddocent, de hoogleraar en de gewoon hoogleraar.

Sterkst vertegenwoordigd onder de groep buitenlandse onderzoekers aan de Vlaamse universiteiten zijn de Nederlanders (713), gevolgd door onderzoekers uit Italië, China, Duitsland, India, Iran en Spanje.

Figuur 3. Meest voorkomende nationaliteiten onder het academisch en wetenschappelijk personeel aan Vlaamse universiteiten, 2010-2022 (in VTE), (uitgezonderd integratiekader)

NederlandChinaDuitslandItaliëIndiaFrankrijkPolenIranSpanjeRussische federatieV.S.RoemeniëGriekenlandGroot-BrittaniëTurkijeSoc. Republiek VietnamBulgarijeColombiaPortugal05001.0001.5002.0002.5003.0003.5004.0004.5005.0005.500Aantal nationaliteiten (in VTE)2010201120122013201420152016201720182019202020212022050010001500200025003000350040004500500055002010201120122013201420152016201720182019202020212022 NederlandChinaDuitslandItaliëIndiaFrankrijkPolenIranSpanjeRussische federatieV.S.RoemeniëGriekenlandGroot-BrittaniëTurkijeSoc. Republiek VietnamBulgarijeColombiaPortugal01.0002.0003.0004.0005.000Aantal nationaliteiten (in VTE)20102011201220132014201520162017201820192020202120220100020003000400050002010201120122013201420152016201720182019202020212022 NederlandChinaDuitslandItaliëIndiaFrankrijkPolenIranSpanjeRussische federatieV.S.RoemeniëGriekenlandGroot-BrittaniëTurkijeSoc. Republiek VietnamBulgarijeColombiaPortugal01.0002.0003.0004.0005.000Aantal nationaliteiten (in VTE)20102011201220132014201520162017201820192020202120220100020003000400050002010201120122013201420152016201720182019202020212022

Bron: VLIR-Personeelsstatieken 2010-2022

Volgende statuten worden opgenomen: ZAP in strikte zin, AAP (assistenten, doctor-assistenten, praktijkassistenten en de tijdelijk pedagogisch en wetenschappelijk medewerkers), wetenschappelijk personeel op doctoraal en postdoctoraal niveau. Het ander ZAP wordt niet meegenomen (o.a. gastprofessor, gepensioneerd ZAP-lid die als bezoldigd emeritus verder werkt ten laste van de werkingsuitkeringen, hoofdbibliothecaris).