4.3.2Technologieontwikkeling per organisatietype

In de Tabellen 4 en 5 wordt een overzicht gegeven van de samenstelling van de octrooiportefeuilles volgens organisatietypes voor wat betreft het aantal aangevraagde EPO-octrooien. De gegevens worden weergegeven voor België en voor Vlaanderen. Voor deze tabellen is tussen de categorieën niet gefractioneerd geteld: octrooien met meerdere (types) aanvragers worden dus eenmaal toegewezen aan elke type aanvrager. Type-overschrijdende co-aanvragen zijn als proportie van alle co-aanvragen (zie verderop in Tabel 7) echter eerder uitzonderlijk. De Tabellen 4 en 5 beschouwen alle aanvragers van octrooien met een Belgische/Vlaamse aanvrager en/of uitvinder, dus inclusief internationale aanvragers van deze octrooien1. Een gelijkaardige tabel waarbij enkel octrooien met een Belgische/Vlaamse aanvrager worden beschouwd, is weergegeven in bijlage A. De Tabellen 4 en 5 tonen dat bedrijven het merendeel van de octrooiaanvragen voor hun rekening nemen (gemiddeld 82%). Daarnaast kan men vaststellen dat het aandeel van octrooiaanvragen afkomstig van universiteiten (inclusief de interuniversitaire onderzoekscentra IMEC en VIB) stelselmatig groeit. Voor de laatste jaren bedraagt het aandeel van universiteiten ongeveer 10% in België. Binnen Europa behoren we hiermee tot de koplopers. Bovendien tonen de gegevens in bijlage A aan dat, wanneer men het aandeel octrooiaanvragen afkomstig van universiteiten relateert aan het aantal octrooien met uitsluitend Belgische of Vlaamse aanvragers, dit aandeel voor België naar 13% neigt, en voor Vlaanderen zelfs naar 16%. Deze trend, die al in eerdere edities van het Indicatorenboek zichtbaar was, blijft zich dus verderzetten. 

De resultaten voor Vlaanderen (Tabel 5) laten een analoog beeld zien: ook hier valt de stijging op in het aandeel van octrooiaanvragen door universiteiten, in het bijzonder vanaf 1998. Dit is de periode na de invoering van de decreten betreffende de dienstverlenende opdracht van de universiteiten (inclusief de bepaling van de vermogensrechten op vindingen). Wat betreft het aandeel van academische octrooien scoort Vlaanderen erg hoog (het hoogste aandeel in vergelijking met de groep van referentielanden).

Tabel 4. Procentueel aandeel van verschillende types organisaties - België - EPO-octrooiaanvragen

JAAR VAN AANVRAAGBEDRIJFOVERHEID/NON-PROFITZIEKENHUISINDIVIDUUNIVERSITEITONBEKEND
200282.473.260.057.006.840.38
200385.142.530.004.927.210.29
200484.523.770.004.227.130.36
200583.203.080.005.098.460.17
200684.953.220.124.456.870.42
200784.473.160.113.588.110.57
200884.263.380.043.118.780.43
200982.414.160.003.249.590.63
201082.692.770.123.379.541.50
201183.812.830.002.689.990.73
201283.472.930.002.2110.311.09
201382.103.220.203.399.591.69
201483.852.650.002.299.441.81
201581.243.560.081.3811.722.03
201682.553.350.151.7311.081.24
201778.453.660.001.9512.623.36
201877.932.610.111.4513.834.06
201977.202.840.191.7113.055.13
202075.403.400.082.0812.606.53
202178.191.950.003.109.996.89
202283.332.000.003.331.3311.33
Gemiddelde81.973.150.073.049.931.90
JAAR VAN AANVRAAGBEDRIJFOVERHEID/NON-PROFITZIEKENHUISINDIVIDUUNIVERSITEITONBEKEND
200282.473.260.057.006.840.38
200385.142.530.004.927.210.29
200484.523.770.004.227.130.36
200583.203.080.005.098.460.17
200684.953.220.124.456.870.42
200784.473.160.113.588.110.57
200884.263.380.043.118.780.43
200982.414.160.003.249.590.63
201082.692.770.123.379.541.50
201183.812.830.002.689.990.73
201283.472.930.002.2110.311.09
201382.103.220.203.399.591.69
201483.852.650.002.299.441.81
201581.243.560.081.3811.722.03
201682.553.350.151.7311.081.24
201778.453.660.001.9512.623.36
201877.932.610.111.4513.834.06
201977.202.840.191.7113.055.13
202075.403.400.082.0812.606.53
202178.191.950.003.109.996.89
202283.332.000.003.331.3311.33
Gemiddelde81.973.150.073.049.931.90
JAAR VAN AANVRAAGBEDRIJFOVERHEID/NON-PROFITZIEKENHUISINDIVIDUUNIVERSITEITONBEKEND
200282.473.260.057.006.840.38
200385.142.530.004.927.210.29
200484.523.770.004.227.130.36
200583.203.080.005.098.460.17
200684.953.220.124.456.870.42
200784.473.160.113.588.110.57
200884.263.380.043.118.780.43
200982.414.160.003.249.590.63
201082.692.770.123.379.541.50
201183.812.830.002.689.990.73
201283.472.930.002.2110.311.09
201382.103.220.203.399.591.69
201483.852.650.002.299.441.81
201581.243.560.081.3811.722.03
201682.553.350.151.7311.081.24
201778.453.660.001.9512.623.36
201877.932.610.111.4513.834.06
201977.202.840.191.7113.055.13
202075.403.400.082.0812.606.53
202178.191.950.003.109.996.89
202283.332.000.003.331.3311.33
Gemiddelde81.973.150.073.049.931.90

Voor de cijfers na 2020 dient men rekening te houden met de EPO-publicatiepraktijk waarbij octrooiaanvragen pas 18 maanden na de aanvraag van het octrooi bekendgemaakt worden. Dit verklaart de daling in aantallen die zich manifesteert in 2021 en vooral in 2022.

Tabel 5. Procentueel aandeel van verschillende types organisaties - Vlaanderen - EPO-octrooiaanvragen

JAAR VAN AANVRAAGBEDRIJFOVERHEID/NON-PROFITZIEKENHUISINDIVIDUUNIVERSITEITONBEKEND
200285.161.740.005.976.800.33
200385.851.240.004.678.240.07
200485.492.420.003.947.950.21
200583.762.470.004.479.180.12
200686.041.610.174.027.700.52
200784.381.990.173.169.640.66
200884.592.750.002.759.680.23
200980.653.610.003.4811.700.57
201080.162.560.193.7411.981.37
201182.121.920.003.0612.420.54
201280.182.430.002.6013.691.10
201380.883.060.303.3611.271.44
201483.302.430.002.0910.921.32
201581.402.820.001.2813.181.33
201682.262.650.161.6912.390.85
201777.702.730.001.6015.402.62
201877.121.930.051.4716.393.04
201975.982.480.171.2115.794.53
202075.623.110.052.0114.834.49
202178.881.520.002.5811.255.93
202289.571.740.001.741.746.96
Gemiddelde81.492.420.072.8411.721.53
JAAR VAN AANVRAAGBEDRIJFOVERHEID/NON-PROFITZIEKENHUISINDIVIDUUNIVERSITEITONBEKEND
200285.161.740.005.976.800.33
200385.851.240.004.678.240.07
200485.492.420.003.947.950.21
200583.762.470.004.479.180.12
200686.041.610.174.027.700.52
200784.381.990.173.169.640.66
200884.592.750.002.759.680.23
200980.653.610.003.4811.700.57
201080.162.560.193.7411.981.37
201182.121.920.003.0612.420.54
201280.182.430.002.6013.691.10
201380.883.060.303.3611.271.44
201483.302.430.002.0910.921.32
201581.402.820.001.2813.181.33
201682.262.650.161.6912.390.85
201777.702.730.001.6015.402.62
201877.121.930.051.4716.393.04
201975.982.480.171.2115.794.53
202075.623.110.052.0114.834.49
202178.881.520.002.5811.255.93
202289.571.740.001.741.746.96
Gemiddelde81.492.420.072.8411.721.53
JAAR VAN AANVRAAGBEDRIJFOVERHEID/NON-PROFITZIEKENHUISINDIVIDUUNIVERSITEITONBEKEND
200285.161.740.005.976.800.33
200385.851.240.004.678.240.07
200485.492.420.003.947.950.21
200583.762.470.004.479.180.12
200686.041.610.174.027.700.52
200784.381.990.173.169.640.66
200884.592.750.002.759.680.23
200980.653.610.003.4811.700.57
201080.162.560.193.7411.981.37
201182.121.920.003.0612.420.54
201280.182.430.002.6013.691.10
201380.883.060.303.3611.271.44
201483.302.430.002.0910.921.32
201581.402.820.001.2813.181.33
201682.262.650.161.6912.390.85
201777.702.730.001.6015.402.62
201877.121.930.051.4716.393.04
201975.982.480.171.2115.794.53
202075.623.110.052.0114.834.49
202178.881.520.002.5811.255.93
202289.571.740.001.741.746.96
Gemiddelde81.492.420.072.8411.721.53

Voor de cijfers na 2020 dient men rekening te houden met de EPO-publicatiepraktijk waarbij octrooiaanvragen pas 18 maanden na de aanvraag van het octrooi bekendgemaakt worden. Dit verklaart de daling in aantallen die zich manifesteert in 2021 en vooral in 2022

Belangrijkste organisaties

Wanneer we vervolgens kijken naar de belangrijkste aanvragers (in België/Vlaanderen), hoeft het geen verwondering te wekken dat ondernemingen hier de dominante rol spelen. Bedrijven met een aanzienlijke octrooiportefeuille zijn onder meer Agfa Gevaert, Total Petrochemicals/Total Research & Technology (Feluy), Janssen Pharmaceutica, Electrolux Home Products Corporation, CNH (Case New Holland) Belgium, Glaxosmithkline Biologicals en Solvay. Daarnaast profileren zich een aantal kenniscentra, waaronder IMEC en VIB, alsook een aantal Vlaamse en Franstalige universiteiten, alle met een aanzienlijke schaalgrootte (meer dan 100 octrooiaanvragen voor de periode 2002 – 2022). In Tabel 6 wordt het overzicht gegeven van de belangrijkste aanvragers. De lijst is gebaseerd op EPO-octrooiaanvragen.

Tabel 6. Belangrijkste organisaties (gebaseerd op EPO-octrooiaanvragen sinds 2002)

Aanvragers
ABLYNX
AGC FLAT GLASS EUROPE / AGC GLASS EUROPE
AGFA-GEVAERT / AGFA HEALTHCARE / AGFA GRAPHICS / AGFA OFFSET
ANHEUSER BUSCH INBEV
ATLAS COPCO AIRPOWER
BARCO
BAYER CROPSCIENCE / BAYER ANTWERPEN
BEKAERT / BEKAERT ADVANCED COATINGS / BEKAERT ADVANCED CORDS AALTER / BEKAERT ADVANCED FILTRATION / BEKAERT CARDING SOLUTIONS / BEKAERT COMBUSTION TECHNOLOGY / BEKAERT TEXTILES / BEKAERT VDS / BEKAERTDESLEE INNOVATION
BRIDGESTONE EUROPE
CAPSUGEL BELGIUM
CNH (CASE NEW HOLLAND) BELGIUM
COMMSCOPE CONNECTIVITY BELGIUM
CROPDESIGN
DAIKIN EUROPE
ELECTROLUX HOME PRODUCTS CORPORATION
EUROFILTERS HOLDING / EUROFILTERS
EUROPEAN UNION
FEDERAL MOGUL
GALAPAGOS / GALAPAGOS GENOMICS
GHENT UNIVERSITY
GLAXOSMITHKLINE BIOLOGICALS
HEXION RESEARCH BELGIUM / HEXION SPECIALTY CHEM RESEARCH BELGIUM
IMEC (INTERUNIVERSITY MICROELECTRONICS CENTRE)
INERGY AUTOMOTIVE SYS RESEARCH
ION BEAM APPLICATIONS
JANSSEN PHARMACEUTICA / JANSSEN INFECTIOUS DISEASES / JANSSEN DIAGNOSTICS
JOHN COCKERILL / JOHN COCKERILL DEFENSE / JOHN COCKERILL RENEWABLES / COCKERILL MAINTENANCE & INGENIERIE/RECHERCHE ET DEVELOPPEMENT DU GROUPE COCKERILL SAMBRE
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN
KNAUF INSULATION
MATERIALISE / MATERIALISE DENTAL
MELEXIS / MELEXIS TECHNOLOGIES / MELEXIS TESSENDERLO
ONTEX / ONTEX GROUP / ONTEX INT
PICANOL
PLASTIC OMNIUM ADVANCED INNOVATION & RESEARCH
SAFRAN AERO BOOSTERS
SCHREDER
SOLVAY / SOLVAY INDUSTRIAL FOILS MANAGEMENT AND RESEARCH / SOLVAY INTEROX / SOLVAY POLYOLEFINS EUROPE - BELGIUM
TOTAL PETROCHEMICALS RESEARCH FELUY / TOTAL RESEARCH & TECHNOLOGY FELUY / TOTALENERGIES ONE TECH BELGIUM
TYCO ELECTRONICS BELGUIM / TYCO ELECTRONICS RAYCHEM
UCB / UCB BIOPHARMA / UCB PHARMA
UCL (UNIVERSITE CATHOLIQUE DE LOUVAIN)
UMICORE & COMPANY
UNILIN / UNILIN IND
UNIVERSITE DE LIEGE
UNIVERSITE LIBRE DE BRUXELLES
UNIVERSITEIT ANTWERPEN
VANDEWIELE GROUP
VIB (VLAAMS INTERUNIVERSITAIR INSTITUUT VOOR BIOTECHNOLOGIE)
VITO (VLAAMSE INSTELLING VOOR TECHNOLOGISCH ONDERZOEK)
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
WABCO EUROPE
ZF CV SYS EUROPE / ZF WIND POWER ANTWERPEN
Aanvragers
ABLYNX
AGC FLAT GLASS EUROPE / AGC GLASS EUROPE
AGFA-GEVAERT / AGFA HEALTHCARE / AGFA GRAPHICS / AGFA OFFSET
ANHEUSER BUSCH INBEV
ATLAS COPCO AIRPOWER
BARCO
BAYER CROPSCIENCE / BAYER ANTWERPEN
BEKAERT / BEKAERT ADVANCED COATINGS / BEKAERT ADVANCED CORDS AALTER / BEKAERT ADVANCED FILTRATION / BEKAERT CARDING SOLUTIONS / BEKAERT COMBUSTION TECHNOLOGY / BEKAERT TEXTILES / BEKAERT VDS / BEKAERTDESLEE INNOVATION
BRIDGESTONE EUROPE
CAPSUGEL BELGIUM
CNH (CASE NEW HOLLAND) BELGIUM
COMMSCOPE CONNECTIVITY BELGIUM
CROPDESIGN
DAIKIN EUROPE
ELECTROLUX HOME PRODUCTS CORPORATION
EUROFILTERS HOLDING / EUROFILTERS
EUROPEAN UNION
FEDERAL MOGUL
GALAPAGOS / GALAPAGOS GENOMICS
GHENT UNIVERSITY
GLAXOSMITHKLINE BIOLOGICALS
HEXION RESEARCH BELGIUM / HEXION SPECIALTY CHEM RESEARCH BELGIUM
IMEC (INTERUNIVERSITY MICROELECTRONICS CENTRE)
INERGY AUTOMOTIVE SYS RESEARCH
ION BEAM APPLICATIONS
JANSSEN PHARMACEUTICA / JANSSEN INFECTIOUS DISEASES / JANSSEN DIAGNOSTICS
JOHN COCKERILL / JOHN COCKERILL DEFENSE / JOHN COCKERILL RENEWABLES / COCKERILL MAINTENANCE & INGENIERIE/RECHERCHE ET DEVELOPPEMENT DU GROUPE COCKERILL SAMBRE
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN
KNAUF INSULATION
MATERIALISE / MATERIALISE DENTAL
MELEXIS / MELEXIS TECHNOLOGIES / MELEXIS TESSENDERLO
ONTEX / ONTEX GROUP / ONTEX INT
PICANOL
PLASTIC OMNIUM ADVANCED INNOVATION & RESEARCH
SAFRAN AERO BOOSTERS
SCHREDER
SOLVAY / SOLVAY INDUSTRIAL FOILS MANAGEMENT AND RESEARCH / SOLVAY INTEROX / SOLVAY POLYOLEFINS EUROPE - BELGIUM
TOTAL PETROCHEMICALS RESEARCH FELUY / TOTAL RESEARCH & TECHNOLOGY FELUY / TOTALENERGIES ONE TECH BELGIUM
TYCO ELECTRONICS BELGUIM / TYCO ELECTRONICS RAYCHEM
UCB / UCB BIOPHARMA / UCB PHARMA
UCL (UNIVERSITE CATHOLIQUE DE LOUVAIN)
UMICORE & COMPANY
UNILIN / UNILIN IND
UNIVERSITE DE LIEGE
UNIVERSITE LIBRE DE BRUXELLES
UNIVERSITEIT ANTWERPEN
VANDEWIELE GROUP
VIB (VLAAMS INTERUNIVERSITAIR INSTITUUT VOOR BIOTECHNOLOGIE)
VITO (VLAAMSE INSTELLING VOOR TECHNOLOGISCH ONDERZOEK)
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
WABCO EUROPE
ZF CV SYS EUROPE / ZF WIND POWER ANTWERPEN
Aanvragers
ABLYNX
AGC FLAT GLASS EUROPE / AGC GLASS EUROPE
AGFA-GEVAERT / AGFA HEALTHCARE / AGFA GRAPHICS / AGFA OFFSET
ANHEUSER BUSCH INBEV
ATLAS COPCO AIRPOWER
BARCO
BAYER CROPSCIENCE / BAYER ANTWERPEN
BEKAERT / BEKAERT ADVANCED COATINGS / BEKAERT ADVANCED CORDS AALTER / BEKAERT ADVANCED FILTRATION / BEKAERT CARDING SOLUTIONS / BEKAERT COMBUSTION TECHNOLOGY / BEKAERT TEXTILES / BEKAERT VDS / BEKAERTDESLEE INNOVATION
BRIDGESTONE EUROPE
CAPSUGEL BELGIUM
CNH (CASE NEW HOLLAND) BELGIUM
COMMSCOPE CONNECTIVITY BELGIUM
CROPDESIGN
DAIKIN EUROPE
ELECTROLUX HOME PRODUCTS CORPORATION
EUROFILTERS HOLDING / EUROFILTERS
EUROPEAN UNION
FEDERAL MOGUL
GALAPAGOS / GALAPAGOS GENOMICS
GHENT UNIVERSITY
GLAXOSMITHKLINE BIOLOGICALS
HEXION RESEARCH BELGIUM / HEXION SPECIALTY CHEM RESEARCH BELGIUM
IMEC (INTERUNIVERSITY MICROELECTRONICS CENTRE)
INERGY AUTOMOTIVE SYS RESEARCH
ION BEAM APPLICATIONS
JANSSEN PHARMACEUTICA / JANSSEN INFECTIOUS DISEASES / JANSSEN DIAGNOSTICS
JOHN COCKERILL / JOHN COCKERILL DEFENSE / JOHN COCKERILL RENEWABLES / COCKERILL MAINTENANCE & INGENIERIE/RECHERCHE ET DEVELOPPEMENT DU GROUPE COCKERILL SAMBRE
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN
KNAUF INSULATION
MATERIALISE / MATERIALISE DENTAL
MELEXIS / MELEXIS TECHNOLOGIES / MELEXIS TESSENDERLO
ONTEX / ONTEX GROUP / ONTEX INT
PICANOL
PLASTIC OMNIUM ADVANCED INNOVATION & RESEARCH
SAFRAN AERO BOOSTERS
SCHREDER
SOLVAY / SOLVAY INDUSTRIAL FOILS MANAGEMENT AND RESEARCH / SOLVAY INTEROX / SOLVAY POLYOLEFINS EUROPE - BELGIUM
TOTAL PETROCHEMICALS RESEARCH FELUY / TOTAL RESEARCH & TECHNOLOGY FELUY / TOTALENERGIES ONE TECH BELGIUM
TYCO ELECTRONICS BELGUIM / TYCO ELECTRONICS RAYCHEM
UCB / UCB BIOPHARMA / UCB PHARMA
UCL (UNIVERSITE CATHOLIQUE DE LOUVAIN)
UMICORE & COMPANY
UNILIN / UNILIN IND
UNIVERSITE DE LIEGE
UNIVERSITE LIBRE DE BRUXELLES
UNIVERSITEIT ANTWERPEN
VANDEWIELE GROUP
VIB (VLAAMS INTERUNIVERSITAIR INSTITUUT VOOR BIOTECHNOLOGIE)
VITO (VLAAMSE INSTELLING VOOR TECHNOLOGISCH ONDERZOEK)
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
WABCO EUROPE
ZF CV SYS EUROPE / ZF WIND POWER ANTWERPEN

Voor een inschatting van de ordegrootte van dit fenomeen: zie hoofdstuk 4.3.1 Belgische/Vlaamse versus Buitenlandse aanvragers.